آپراکسی گفتاری چیست؟

آپراکسی گفتاری یکی از اختلالات عصبی گفتار است که در آن فرد می داند چه می خواهد بگوید اما مغز نمی تواند پیام های حرکتی لازم را به درستی و با صحت به عضلات گفتاری منتقل کند. این اختلال در کودکان و بزرگسالان مشاهده میشود و نیاز مند گفتاردرمانی میباشد. معمولا آپراکسی گفتار به دلیل اختلال در برنامه ریزی حرکات گفتاری در مغز ایجاد میشود و علتش ضعف عضلات نیست.

علل شایعی که برای آپراکسی گفتار میتوان در نظر گرفت شامل: آسیب های مغزی, سکته مغزی, ضربه  مغزی, تومورهای مغزی, بیماری های عصبی و .. میباشد.

آپراکسی گفتار در کودکان

آپراکسی گفتار در کودکان که با نام CAS  هم شناخته میشود, معمولا از سنین پایین قابل تشخیص است و با تاخیر گفتار اغلب همراه میشود. معمولا کودکانی که دچار آپراکسی گفتار هستند مشکلاتی نظیر گفتار نامفهوم و وضوح گفتار پایین, تفاوت در تلفظ یک کلمه در بافت ها و دفعات مختلف, پیشرفت بسیار کند در گفتار, ناتوانی و سختی در کنار هم گذاشتن صداها را تجربه میکنند. تشخیص زودهنگام و شروع زودهنگام گفتاردرمانی برای کودک نقش اساسی در بهبود و پیشرفت گفتار دارد.

علائم آپراکسی گفتار در کودکان

آپراکسی گفتار علائم مختلفی دارد که از مهم ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

گفتار نامفهموم و ناپایدار؛ که در این شرایط کودک ممکن است هر کلمه را هر بار به شکل متفاوتی تلفظ کند و گفتارش ثبات نداشته باشد.

سختی در کنار هم قرار دادن صداها که ممکن است کودک در اتصال صداها برای ساخت کلمات دچار مشکل شود.

مکث

تفاوت آپراکسی گفتار با اختلال تلفظ

بسیلری از والدین معمولا آپراکسی گفتار را با سایر اختلالات گفتاری نظیر لکنت زبان, اختلال تلفظ و .. اشتباه میگیریند. از آنجایی که در لکنت زبان, مشکل در روانی گفتار است و در اختلال تلفظ, فرد الگوی خطا ثابت و پایدارتری دارد؛ اما در آپراکسی گفتار, خطا ها متغیر و ناشی از برنامه ریزی حرکتی است. فقط گفتاردرمان متخصص توانایی تشخیص افتراقی و دقیق را دارد.

به طور کلی تشخیص آپراکسی گفتار شامل ارزیابی دقیق گفتار و زبان, بررسی حرکات دهان و لب و زبان, تحلیل الگو های خطای گفتاری و بررسی زبان درکی می باشد که در مرکز گفتاردرمانی توسط گفتاردرمان صورت می پذیرد.

درمان آپراکسی گفتار در کودکان

مهم ترین و اصلی ترین راه درمان آپراکسی گفتار, گفتاردرمانی است که این درمان شامل تمرینات حرکتی گفتار, تکرار هدفمند صداها و کلمات, استفاده و کمک از سر نخ های دیداری و شنیداری, تمرینات خانگی با همکاری خانواده نقش کلیدی و اصلی را در درمان آپراکسی گفتار دارد.

کاردرمانی در درمان آپراکسی گفتار نیز نقش موثری دارد. از آنجایی که برخی کودکان که آپراکسی دارند دچار مشکلات حسی یا حرکتی همراه نیز می شوند که در این موارد کاردرمان ذهنی و جسمی به بهبود توجه و هماهنگی کمک می کند.

آیا آپراکسی گفتار درمان پذیر است؟

در پاسخ به این سوال جواب بله است؛ چرا که اگر تشخیص زود هنگام داشته باشیم و برنامه درمانی مناسب برای کودک چیده شود, پیشرفت قابل توجهی را خواهیم داشت. هر چقدر درمان در سن پایین تر شروع شود تا تایم طلایی کودک تمام نشود بسیار نتیجه بهتری خواهیم داشت. جهت اقدام سریع تر حتما با گفتاردرمان مشاوره داشته باشید.

شیوع و اهمیت تشخیص زود هنگام

بر اساس داده ها, شیوع اختلال آپراکسی حدود 1 الی 2 کودک در هر 1000 کودک گزارش شده است. اما به دلیل شباهت هایی که علائم آپراکسی گفتار با سایر اختلالات گفتاری دارند احتمال تشخیص نادرست یا تشخیص زودهنگام در آن وجود دارد. تشخیص زودهنگام آپراکسی گفتار در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این اختلال به طور مستقیم بر روی رشد گفتار و زبان و مهارت های ارتباطی و حتی پیشرفت تحصیلی کودکان موثر است. کودکانی که تشخیص و مداخله مناسب را دریافت نمی کنند و با مشکلاتی مانند کاهش اعتماد به نفس, دشواری در برقراری ارتباط اجتماعی, افت عملکرد آموزشی و .. روبرو میشوند, بسیار دچار آسیب می شوند. مداخله زودهنگام گفتاردرمانی نقش بسیار تعیین کننده ای در بهبود وضوح گفتار, افزایش توانایی های ارتباطی و .. دارد. از آنجایی که نوروپلاستیسیتی و انعطاف مغز کودکان بیشتر است و یادگیری بهتری دارند, برای همین هر چه درمان در سنین پایین تر انجام شود, پیش آگهی درمان بهتر است و همچنین افزایش آگاهی والدین و آموزگاران و مربیان مهد درباره نشانه های اولیه آپراکسی گفتار در کودکان گام و اقدامی بسیار اساسی است.

روش های ارزیابی و درمان آپراکسی گفتار در کودکان

ارزیابی و درمان آپراکسی در گفتار کودکان فرآیندی تخصصی و چند بعدی است که باید توسط گفتاردرمان متخصص و مجرب انجام شود و ترکیبی از مشاهده بالینی و نمونه گیری گفتاری و زبانی و ابزارهای استاندارد است که حتما باید توسط گفتاردرمان انجام شود. مهم ترین روش هایی که برای ارزیابی استفاده میشود شامل: ارزیابی تولید گفتار در واژه ها و جملات برای بررسی خطاها, بررسی تاریخچه رشد کودک که شامل رشد گفتار و زبان و مهارت های حرکتی و سابقه خانوادگی است. بررسی تکیه و آهنگ و ریتم و پروزودی گفتار و ..

روش های درمان آپراکسی بر پایه آموزش حرکت گفتار طراحی و اجرا میشود و نیازمند جلسات هفتگی و منظم و پیوسته است. مهم ترین رویکرد های درمانی شامل درمان مبتنی بر حرکات گفتاری, تکرار و تمرین زیاد با بازخورد مستقیم, استفاده از سرنخ های دیداری و لمس و شنیداری, درمان مبتنی بر هجا و واژه های کاربردی برای افزایش ارتباط عملکردی, توجه به بهبود پروزودی گفتار, افزایش تدریجی پیچیدگی گفتار از هجا به واژه و جمله سازی و در صورت نیاز استفاده از روش های ارتباط جایگزین و مکمل به عنوان حمایت موقت ارتباطی میتواند مناسب باشد.

نقش خانواده در فرآیند درمان نیز بسیار اهمیت دارد و مشارکت فعال خانواده و آموزش والدین برای تمرین صحیح در منزل و ایجاد محیط ارتباطی حمایتی و همکاری مستمر با گفتاردرمان باعث تسریع روند پیشرفت گفتار کودک میشود. به طور کلی تشخیص دقیق و درمان زودهنگام و تخصصی و مستمر به بهبود مهارت های گفتاری و ارتباطی کودک مبتلا به آپراکسی منجر میشود.

چالش ها و محدودیت های درمان آپراکسی گفتار

درمان آپراکسی گفتار در کودکان فرآیندی زمان بر و پیچیده و نیازمند رویکردی چند بعدی و بسیار تخصصی است. یکی از مهم ترین چالش هایی که در درمان آپراکسی است, تشخیص دیرهنگام یا نادرست آپراکسی گفتار است. از آنجایی که این اختلال با سایر مشکلات گفتاری مانند تاخیر یا اختلالات تلفظی مشابه است؛ باعث میشود برخی کودکان تا سال های سال بدون درمان مناسب ادامه بدهند و از تایم طلایی انعطاف پذیری مغز استفاده نکنند. یکی دیگر از چالش ها نیاز به درمان مکرر و بلند مدت است و کودکانی که دچار آپراکسی گفتار هستند به جلسات متوالی و فشرده و با نظم نیاز دارند که این درمان می تواند برای خانواده ها چالش برانگیز باشد.

بهترین کلینیک گفتار درمانی برای درمان آپراکسی گفتار

برای درمان آپراکسی گفتار مراجعه به کلینیک مجهز با درمانگران با تجربه و دارای علم کافی بسیار مهم است. درمان آپراکسی گفتار در منزل نیز بسیار سود بخش است. گفتاردرمانگران مجرب و دارای کارت نظام پزشکی به منزل مراجعه کرده و درمان را ارئه میکنند. گفتاردرمانی در منزل هم فواید و معایب خودش را دارد. کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی مانا با داشتن گفتاردرمانگران بسیار با تجربه در زمینه های مختلف آماده خدمت رسانی به شما عزیزان میباشد. خدمات کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی مانا در منزل نیز بسیار با کیفیت میباشد و نتیجه ای عالی دارد.

خلاصه و جمع بندی مطالب

در این مقاله سعی داشتیم شما عزیزان را با آپراکسی گفتار در کودکان آشنا کنیم. اینکه چه علائم دارد و چه تفاوت هایی با اختلالات تلفظی و دیگر اختلالات گفتاری دارد و تمایز آن چگونه است. درمان و ارزیابی این اختلال چگونه است و توسط چه متخصصی انجام میشود. در آخر توصیه میشود اگر کودکتان مشکوک به آپراکسی گفتار است حتما به گفتاردرمانی مراجعه کنید تا تایم طلایی را از دست ندهید. جهت مشاوره رایگان با گفتاردرمانگران کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی مانا همین حالا با شماره درج شده تماس بگیرید.