کاردرمانی در سالمندان
کاردرمانی شاخه ای از توانبخشی است که هدفش در سالمندان, افزایش توانایی آنان در فعالیت های روزمره میباشد و کاردرمان با ارزیابی های دقیق مهارت های سالمندان که شامل حرکتی, شناختی, حسی و عملکردی میباشد به ارائه برنامه تمرینی می پردازد تا فرد مستقل تر و با کیفیت بیشتری زندگی کند.
از آنجایی که افزایش سن بخشی طبیعی از زندگی است ولی تغییراتی که در این دوره میباشد معمولا چالش هایی چون کاهش قدرت عضلانی و مشکلات حرکتی و تعادلی و محدود شدن در فعالیت و کارهای روزمره و شخصی است. کاردرمانگر کمک میکند تا فرد کارهای شخصی مانند لباس پوشیدن و استحمام و غذا خوردن و راه رفتن را خودش بهتر انجام دهد و در فعالیت های اجتماعی, ارتباط بهتری بگیرد و همچنین درد های مزمن و مشکلات اسکلتی و عضلانی را کنترل کند و ظرفیت مغز و حافظه را بهبود ببخشد یا حفظ کند.
اهداف کاردرمانی در سالمندان
در اینجا به برخی از مهم ترین اهداف و نیازهای افراد سالمند به کاردرمانی اشاره می کنیم:
افزایش قدرت و انعطاف بدن؛ از آنجایی که ضعف عضلانی و آرتروز و پوکی استخوان و سفتی مفاصل باعث میشود, فرد در انجام کارهایش دچار مشکل شود و استقلالش کمتر شود, پس کاردرمانی به کمک افراد می آید.
مشکلات تعادلی؛ یکی از مهم ترین آسیب های جدی سالمندان سقوط است که کاردرمانی با تمرینات مشخص تعادل را تقویت میکند.
افزایش توانایی ذهنی و حافظه؛ اختلالاتی که شناختی هستند مانند آلزایمر یا کاهش توجه و تمرکز بسیار زندگی سالمندان را تحت تاثیر قرار میدهند پس کاردرمانی ذهنی به کمک این افراد می آید.
دردهای مزمن؛ کمر درد و زانو درد و شانه درد در سالمندان بسیار شیوع دارد و کاردرمان با انجام تکنیک ها و تمارین و آموزش آنها به بهبود این درد ها کمک میکند.
افزایش استقلال و جلوگیری یا کاهش وابستگی؛ هر چقدر سالمندان در انجام کارهای روزمره و شخصی خود نیاز به کمک کمتری داشته باشند, اعتماد به نفس و سلامت جسم و روح بیشتری را نیز تجربه میکنند.
مزایای کاردرمانی در سالمندان
کاردرمانی در سالمندان مزایای جسمی و ذهنی گسترده ای دارد؛ از مزایای جسمی میتوان به افزایش قدرت و استقامت عضلانی, بهبود دامنه حرکتی مفاصل, کاهش درد های مزمن, افزایش و بهبود تعادل, بهبود مهارت های حرکتی و ظریف دستی, بهبود مشکلات ناشی از پارکینسون و سکته مغزی اشاره کرد.
از مزایای ذهنی و شناختی میتوان به تقویت حافظه فعال و بلندمدت, افزایش تمرکز و توجه و سرعت پردازش ذهنی, کمک به مدیریت آلزایمر و زوال عقل, کاهش علائم اضطراب و افسردگی اشاره کرد.
از مزایای کاردرمانی اجتماعی و زندگی روزمره میتوان به افزایش استقلال و خودکارآمدی, بهبود توانایی انجام فعالیت های روزمره, ارتقا کیفیت زندگی و کاهش نیاز به پرستار میباشد.
چه سالمندانی به کاردرمانی نیاز دارند
به طور کلی تمامی افرادی که بالای 60 سال هستند میتوانند از خدمات کاردرمانی استفاده کنند و سود ببرند. اما در مواردی استفاده از خدمات کاردرمانی ضرورت بیشتری می یابد:
سالمندانی که سقوط کرده اند یا در معرض خطر سقوط هستند, افرادی که دچار سکته مغزی میشوند, سالمندانی که دچار آرتروز و پارکینسون و ام اس میشوند, افرادی که دچار زوال عقل یا آلزایمر یا کاهش حافظه میشوند, کسانی که در انجام کارهای روزمره یا شخصی مشکل دارند, افرادی که کمر درد دارند یا دچار در مفاصل هستند, سالمندانی که جراحی داشتند مانند تعویض مفصل, شکستگی و .. نیز نیاز ویژه به خدمات کاردرمانی دارند.
ارزیابی کاردرمانی در سالمندان
در جلسه اول که معمولا ارزیابی است, کاردرمان با ارزیابی جامع به بررسی وضعیت بیمار میپردازد تا برنامه درمانی را تنظیم کند. بررسی وضعیت جسمانی شامل قدرت عضلات, انعطاف و دامنه حرکات مفاصل, تعادل و هماهنگی, وضعیت ستون فقرات فرد و .. میپردازد. در بررسی وضعیت عملکرد شناختی, به بررسی حافظه, توجه و تمرکز, شناخت زمان و مکان, مهارت حل مساله و .. میپردازد. در ارزیابی فعالیت های روزمره به بررسی توانایی فرد در فعالیت های روزمره مانند حمام رفتن, لباس پوشیدن, غذا خوردن و آشامیدن, توالت رفتن, مدیریت امور منزل و .. می پردازد. همچنین به ارزیابی محیط زندگی فرد نیز می پردازد مانند حذف پله های خطرناک, استفاده از واکر و ..
درمان و تکنیک های کاردرمانی در سالمندان
تمرینات و تکنیک های مختلفی برای بیماران مختلفی در کاردرمانی وجود دارد. تقویت عضلات و افزایش انعطاف مانند تقویت عضلات ناحیه گردن, کمر و شانه و دست ها و پاها که باعث کاهش درد و افزایش قدرت حرکات است. تمرینات تعادل شامل ایستادن روی یک پا, راه رفتن خطی, حرکات هدف دار برای تقویت کنترل بدن میباشد. درمان های دستی جهت کاهش خشکی مفاصل و بهبود جریان خون و کاهش درد میباشد. آموزش مهارت های روزمره مانند پوشیدن لباس و کار در آشپزخانه, استفاده از وسایل کمکی و .. هم است. تمرینات تقویت حافظه و شناخت نیز که شامل بازی های فکری, تمرینات توجه و تمرکز نیز توسط کاردرمان ذهنی ارائه میشود. اصلاح و مناسب سازی محیط منزل هم بسیار مفید است. استفاده از وسایل کمکی مثل واکر و عصا, کفش های مناسب, وسایل کمکی و .. میتواند اهمیت خاصی داشته باشد. کاردرمانی دست برای سالمندان نیز بسیار مهم و مفید است؛ زیرا به بهبود خشکی انگشتان, آرتروز دست, ضعف عضلات دست و انگشتان, مشکلات پس از شکستگی و .. کمک میکند.
کاردرمانی سالمندان برای مشکلات رایج
در افرادی که آرتروز دارند, تمرینات اختصاصی به کاهش درد, افزایش حرکات, جلوگیری از پیشرفت بیمار کمک میکند. در سکته مغزی به بازگردانی توانایی سالمندان در استفاده از دست و پا, گفتار, شناخت و فعالیت های روزمره نیز کمک میکند که برای فعالیت های گفتاری باید از گفتاردرمانی خدمات لازم را گرفت. در پارکینسون نیز به بهبود لرزش ها و حرکات کند و مشکلات نوشتن و تعادلی کمک میکند. در آلزایمر و زوال عقل نیز با تمرینات شناخت و ذهن از کاهش حافظه جلوگیری میکند و کیفیت زندگی را هم برای بیمار هم اطرافیان و خانواده اش افزایش میدهد.
کاردرمانی در سالمندان در منزل
خدمات کاردرمانی در منزل بسیار مفید و سودبخش است مخصوصا در سالمندان, زیرا نیاز به جابجایی فرد سالمند نیست و خانواده در درمان مشارکت دارد و سالمند در محیط امن و آشنا است و اضطراب و آشفتگی را محتمل نمیشود. خطر عدم تعادل و سقوط نیز هنگام خروج از منزل کم میشود. کاردرمانی در منزل برای افراد سالمند با مشکلات آلزایمر, مشکلات حرکتی, سکته مغزی, ضعف های شدید بسیار توصیه میشود. در این خدمات, کاردرمان متخصص دارای کارت نظام پزشکی که با مهارت و با تجربه کافی میباشد به منزل فرد رفته و به ارائه خدمات می پردازد. کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی مانا با داشتن کادری از افراد متخصص و با تجربه و قابل اعتماد آماده خدمت رسانی میباشد. کافی است تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهره ببرید.
خلاصه مطالب
در این مقاله سعی داشتیم شما عزیزان را با کاردرمانی در سالمندان آشنا کنیم تا کیفیت زندگی سالمندان و اطرافیان بهبود یابد. کاردرمانی در سالمندان شاخه ای از توانبخشی است که هدفش افزایش استقلال و بهبود فعالیت روزمره و کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی است. با افزایش سن, افراد دچار مشکلاتی مانند ضعف عضلات, کاهش تعادل, آرتروز, مشکلات حافظه, درد های مزمن, اختلالات شناختی و .. میشوند و کاردرمانی به افراد سالمند در این زمینه ها کمک میکند. مزایای اصلی کاردرمانی شامل: تقویت عضلات و افزایش انعطاف, بهبود تعادل و پبشگیری از سقوط, کاهش درد های مفصلی و عضلانی, تقویت حافظه و توجه تمرکز, افزایش استقلال کارهای روزمره و .. است. همچنین انواع روش ها و تکنیک ها برای سالمندان به طور خلاصه بررسی شد. افرادی که دچار آرتروز, پارکینسون, ام اس, ضعف عضلات و تعادل, درد مزمن, کاهش توانایی فعالیت های روزمره, سکته مغزی و .. میشوند از خدمات کاردرمانی سود بسیاری میبرند. جهت دریافت مشاوره و بهره گیری از بهترین خدمات با کلینیک مانا تماس بگیرید.

